ရိုဟင်ဂျာ့ ဆိုရိုးစကားပုံ (၁၉)
———————–

“Téñg sossorailé ek-biyóñt za,
Gal sossorailé mogrib-mocríq za”
(အသံထွက်- ထဲ့င် ဆောစ္ဆောရိုက်လေ့ အေက်-ဘီညောတ် ဇာ၊
ဂါလ် ဆောစ္ဆောရိုက်လေ့ မောဂ်ရီဗ် မောရ်ှရိခ်ဇာ။)

မြန်မာဘာသာပြန်
————–
“ခြေချော် တစ်ထွာ ရောက်တယ်၊ နှုတ်ချော် ကမ္ဘာ့တစ်ခြမ်း ရောက်တယ်”

English Translation
—————-
” A slip of the tongue is worse than a slip of the feet”

ဖွင့်ဆိုချက်
———
ဤစကားပုံကား လူတို့ကို ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်စေဖို့ အပြောပညာပေး တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ပေးသော ရိုဟင်ဂျာစကားပုံကောင်း တစ်ပုဒ်ဖြစ်ပါသည်။ ရိုဟင်ဂျာတို့သည် အမြဲ ဥပမာပေး ပြောဆိုလေ့ရှိသော စကားပုံလည်း ဖြစ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ဤစကားပုံသည် နေရာမဟုတ်၊အခါမဟုတ် သည်၌ စကားများများ ပြောဆိုလျက် ပါးစပ်ဖွတ် လှောင်ပြောင်နေတတ်သော သူတို့အား အထူးသတိပေးခြင်းဖြစ်သည်။ မသင့်တော်သော အချိန်အခါမျိုး၌ မိမိပါးစပ်ကို အလဟာသ၊ ရောက်တတ်ရာရာ မသုံးစွဲကြပါရန် တိုက်တွန်းနှိုးဆော်သော စကားပုံကောင်းတစ်ပုဒ် ဖြစ်ပါသည်။

ဤစကားပုံ၏ ပုဒ်တစ်လုံးချင်း အဓိပ္ပါယ်မှာ téñg (ခြေထောက်)၊ sossorailé (ချော်သွားလျှင်) ek-biyóñt (တစ်တွာ)၊ za (သွားသည်၊ ရောက်သည်) ၊ gal (ပါးစပ်)၊ Mogrib (အနောက်ခြမ်း) Mocríq (အရှေ့ခြမ်း) Za ဟူ၍ ဖြစ်ပါသည်။

မိမိတို့သည် အချိန်အခါနှင့် လိုက်လျောညီထွေစွာနေထိုင်ရပြီး မိမိတို့၏ အပြောအဆိုကို အထူးသတိပြုသင့်ပါသည်။ မိမိ၏ပါးစပ်ကို အကျိုးရှိရှိ အသုံးချတတ်ဖို့ အလွန်အရေးကြီးလှပါသည်။ မိမိက မဆင်မခြင် လွင့်လိုက်သော စကားတစ်ခွန်းကြောင့် တစ်ပါးသူတို့၏ စိတ်ကို ထိခိုက်နိုင်သည်။ သူတစ်ပါး၏ အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ မလိုအပ်သောပြသနာများ အခြေပြုလာနိုင်သည်။ တစ်ခါတလေ မိမိအတွက်လည်း အန္တရာယ်များ ဖိတ်ခေါ်ရာဖြစ်တတ်သည်။ ထိုသို့ ပျက်စီးနစ်နာမှုမှ ဘေးကင်းနိုင်စေရန် အလဟာသ မဆင်မခြင် ပြောဆိုသော စကားမျိုးမှ ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါသည်။ မိမိပြောဆိုမည့် စကားတခွန်းသည် သူတစ်ပါးအတွက် အကျိုးရှိရမည့်အပြင် ကိုယ့်အတွက်လည်း အကျိုးဖြစ်စေရမည်။ သူတစ်ပါးအား မထိခိုက်၊ မနစ်နာစေအောင် ပြောဆိုရမည်သာမက ကိုယ့်မှာလည်း ထိုစကားကြောင့် မဆုံးရှုံးစေရအောင် လုံးဝလုံးဝ ဆင်ခြင်သင့်ပေသည်။

စကားပုံအရ အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက်၏ ခြေချော်သွားသည်ရှိသော် ထိုသူ၏ ထိခိုက်နစ်နာမှုမှာ အနည်းငယ်သာဖြစ်ပေမည်။ ခြေကျိုးရုံ၊ လဲကျရုံပင်ဖြစ်မည်။ အကယ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက်၏ နှုတ်ချော်သွားသည်ရှိသော် ထိုသူ၏ ဘဝပင် ပျက်စီးသွားနိုင်တတ်သည်။ “နှုတ်ကြောင့်သေ၊ လက်ကြောင့်ကြေ” ဟူ၍ ဆိုရိုးရှိသည်မဟုတ်လော။ ထိုသူ၏ ပြောမှားဆိုမှားသော စကားကြောင့် အသက်ဘေးနှင့် ကြုံကောင်းကြုံရနိုင်သည်။ မိမိ၏ အပြောအဆိုကို မိမိကပင် ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် ထိန်းသိမ်း ပြောပါဆိုရန် ဤစကားပုံက လေးလေးနက်နက် ရည်ညွှန်းပါသည်။

ဤစကားပုံ၏ အနှစ်သာရကို ကောင်းစွာ စိတ်မှတ်ယူလျက် မိမိပြောဆိုမည့် စကားသည် ဟုတ်မှန်၍ အကျိုးရှိမည့်စကားဖြစ်အောင် ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် ပြောဆိုဖို့ လိုအပ်ပါသည်။ အကျိုးမရှိသောစကားများ မဟုတ်မမှန်သော စကားများကို ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါသည်။ အကျိုးမရှိသော စကားသည်သာလျှင် မလိုအပ်သော ပြဿနာများကို ပင့်ခေါ်တတ်သည်။ “စကားခြောက်ခွန်းလူ၌ထွန်း၊ လေးခွန်းကိုပယ် နှစ်ခွန်းတည်” ဆိုသော မြန်မာဆိုးရိုးသည်လည်း ဤရိုဟင်ဂျာစကားပုံနှင့် အနက်တူဖြစ်သည်။

သို့ဖြစ်၍ ဤစကားပုံကို ဆေးတစ်ခွက်အဖြစ် မှတ်ယူပြီး မိမိနှုတ်ပါးစပ်ကို မိမိကိုယ်တိုင် ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် သွားလျှင် ဘဝတွင် ဘေးရန်ကင်းကွာ၍ မုချ အကျိုးအမြတ်ဖြစ်ထွန်းစေပါမည်တည်း။

ဆင့်ပြန်သူ- Lalmoti Khan@SFI

တည်းဖြတ်ဖြည့်စွက်- လူထုဝဏ္ဏ

Editorial Team 
The Art Garden Rohingya